Rookverspreiding

Rook: de (on)zichtbare vijand

Van inzichten rondom rookverspreiding naar nieuwe leerstof voor de bhv

In tegenstelling tot wat veel mensen denken is niet vuur, maar rook de belangrijkste doodsoorzaak bij een brand. De giftige rook verspreidt zich vaak snel (ook naar andere verdiepingen) en vormt daarmee een verraderlijke vijand voor alle mensen die zich in een brandend gebouw bevinden. Bovendien kunnen ook niet-zichtbare verbrandingsgassen – zoals koolmonoxide (CO) en andere onzichtbare giftige gassen – zich bij een brand makkelijk verspreiden. Verder belemmert rook het zicht, wat het lastiger maakt om snel en veilig buiten te komen. 

Rook maakt daarmee ook het werk van de bedrijfshulpverlening een stuk complexer. Ook bhv’ers krijgen bij een brand immers te maken met de gevolgen en gevaren van rook. 

De inzichten rondom de ontwikkeling en verspreiding van rook zijn veranderd. In opdracht van NIBHV bracht het Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) in kaart wat de meest actuele inzichten op dit vlak zijn, en welke lessen we daaruit kunnen trekken voor het handelingsperspectief van de bhv.

Rookverspreiding: nieuwe inzichten

Zelfs een relatief beperkte brand kan gepaard gaan met flinke rookontwikkeling. De afgelopen jaren is er veel onderzoek verricht naar de verspreiding van rook. Zo publiceerde de Brandweeracademie van het toenmalige Instituut Fysieke Veiligheid (IFV, inmiddels NIPV) in september 2020 het onderzoeksrapport Rookverspreiding in woongebouwen. Dat rapport bevatte allerlei nieuwe inzichten rondom rookverspreiding, op basis van uitgebreide praktijkexperimenten. Deze experimenten lieten zien hoe rook en koolmonoxide (CO) zich kunnen verspreiden in woongebouwen en welke factoren hierop van invloed zijn.

Lessen voor de bhv

Om deze inzichten te ‘vertalen’ naar de bhv-praktijk, heeft NIBHV het NIPV gevraagd om uit het onderzoek lessen te destilleren voor de bedrijfshulpverlening. Hoe kunnen bhv’ers goed voorbereid zijn en bij een brand adequaat, veilig en snel optreden? Wat zijn de effecten van rookverspreiding op de vlucht- en overlevingsmogelijkheden? En hoe kan de rookverspreiding beperkt worden? 

De inhoud van het onderzoeksrapport is ook van invloed op de eerste hulp in de bhv. Het gevaar op inhalatieletsel is groter gebleken dan er voorheen gedacht werd.  De gevolgen van inhalatie van hete lucht, rook en gassen, zoals koolmonoxide, kunnen buiten een luchtwegverbranding ook een vergiftiging via de luchtweg veroorzaken. Inhalatieletsel zal een prominentere plek krijgen in de bhv.

Deel dit artikel