Leren van bedrijfsongevallen
Veilig werken betekent werken in een arbeidsomgeving waar de kans op ongevallen geminimaliseerd is. In Nederland worden richtlijnen voor veilig werken, ook wel arbeidsveiligheid genoemd, bepaald door de Arbowetgeving. Helaas neemt het aantal bedrijfsongevallen al jaren toe. Om deze reden hanteert De Nederlandse Arbeidsinspectie sinds eind 2020 een nieuwe aanpak om arbeidsongevallen tegen te gaan.
Deze nieuwe aanpak is erop gericht om de veiligheid in organisaties te vergroten en om herhaling van ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen. Naast het al bestaande reguliere ongevalsonderzoek, kan De Nederlandse Arbeidsinspectie nu ook andere interventies inzetten bij bedrijven waar zich een arbeidsongeval heeft voorgedaan. Bij deze interventies wordt er meer verantwoordelijkheid bij het betreffende bedrijf neergelegd, door bijvoorbeeld zelf onderzoek uit te voeren naar het ongeval en een verbeterplan op te stellen. Deze nieuwe aanpak wordt alleen ingezet bij bedrijfsongevallen die licht letsel hebben veroorzaakt.
Nieuwe aanpak De Nederlandse Arbeidsinspectie bij arbeidsongevallen
Mede op verzoek van de Tweede Kamer heeft De Nederlandse Arbeidsinspectie de afgelopen tijd onderzoek gedaan naar alternatieven bij het afhandelen van een bedrijfsongevalsonderzoek. Daaruit is een alternatieve aanpak waarin – onder bepaalde voorwaarden – bedrijven zelf aan de slag gaan met verbeteringen voortgekomen.
Ongevalsonderzoek door bedrijf zelf
Een manier om bedrijven waarbij een arbeidsongeval heeft plaatsgevonden aan de slag te laten gaan met verbeteringen, is door deze zelf een onderzoek in te laten stellen naar het ongeval. Het bedrijf onderzoekt dan de toedracht van het ongeval, hoe dit voorkomen had kunnen worden en wat het bedrijf moet veranderen om te voorkomen dat het nog eens gebeurt. Het bedrijf is vervolgens verantwoordelijk om de daaruit voortkomende verbeterpunten in orde maken.
Ongevalsonderzoek vervangen door inspectie van werkplek
Ook kan een inspecteur besluiten de werkplek te inspecteren in plaats van het ongeval te onderzoeken. Ook hier moet de werkgever dan aan de slag met de verbeterpunten die hieruit voortkomen. Hier wordt op gecontroleerd tijdens een herinspectie.
Voordelen van de nieuwe aanpak
Het doel van de nieuwe aanpak van De Nederlandse Arbeidsinspectie is dat het de veiligheid in bedrijven verbetert en daardoor het aantal arbeidsongevallen daalt. Uit de eerste onderzoeksresultaten blijkt dat de nieuwe interventies werken. De nieuwe aanpak blijkt zowel effectief bij het aanpakken van de directe oorzaak van het ongeval alsook de onderliggende oorzaken.
Ondanks dat het bedrijven meer tijd kost, levert het ze – naast meer veiligheid – ook nog een financieel voordeel op. Als zij zelf gedegen onderzoek doen naar het bedrijfsongeval en het daaruit voortvloeiende verbeterplan effectief bevonden wordt door De Nederlandse Arbeidsinspectie, dan wordt er geen boete opgelegd. Ook de manier waarop het onderzoek wordt uitgevoerd wordt meegenomen in deze beslissing. In het geval de Inspectie ervoor kiest om de werkplek te inspecteren, wordt er pas een sanctie opgelegd als tijdens een herinspectie blijkt dat er niet is voldaan aan de voorgeschreven verbeteringen.
Wist je dat?
De meeste arbeidsongevallen (30 procent) nog altijd worden veroorzaakt door contact met een bewegend object. Vallen (niet van hoogte) is met 16 procent de op een na belangrijkste oorzaak, net als contact met de bewegende delen van een machine (ook 16 procent). Vallen van hoogte was in 14 procent van de arbeidsongevallen de oorzaak. Verder had 8 procent van de arbeidsongevallen een andere oorzaak.
Vooral jongeren tussen de 15 en 25 én ouderen van 55 jaar of ouder zijn relatief vaak slachtoffer van bedrijfsongevallen.
Ongevallen met zwaar letsel of overlijden
De nieuwe interventies van De Nederlandse Arbeidsinspectie worden alleen ingezet bij arbeidsongevallen met licht letsel als gevolg. Indien er sprake is van een ernstige verwonding of overlijden van het slachtoffer, wordt er een regulier onderzoek ingesteld. Als er overtredingen van de wet worden vastgesteld in het onderzoek, zal dat leiden tot een bestuurlijke boete of een strafrechtelijk gevolg.